Boğazların uluslararası komisyonca yönetilmesi hangi sözleşme?

Boğazların yönetimi, Türkiye'nin egemenlik tarihinde kritik dönüm noktalarından birini oluşturur. Lozan Antlaşması'yla kurulan uluslararası komisyon düzeni, Montrö Sözleşmesi'yle tamamen Türk kontrolüne geçerek, hem jeopolitik dengeler hem de ulusal haklar açısından önemli bir evrim yaşanmıştır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Boğazların Uluslararası Komisyonca Yönetilmesi Hakkında

Boğazların uluslararası bir komisyon tarafından yönetilmesi, tarihsel olarak önemli bir konudur ve bu durum, 1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması'nın bir parçası olan Boğazlar Sözleşmesi ile düzenlenmiştir. Bu sözleşme, Türkiye'nin bağımsızlığını tanıyan ve aynı zamanda Boğazların statüsünü belirleyen bir uluslararası anlaşmadır. Aşağıda, bu konuyla ilgili detaylı bilgiler bulunmaktadır:

Lozan Boğazlar Sözleşmesi (1923)

Lozan Boğazlar Sözleşmesi, 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanmıştır ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde önemli bir rol oynamıştır.
Bu sözleşme, İstanbul ve Çanakkale Boğazları'nın silahsızlandırılmasını ve uluslararası bir komisyon olan "Boğazlar Komisyonu" tarafından yönetilmesini öngörmüştür. Komisyon, başta Türkiye olmak üzere çeşitli devletlerin temsilcilerinden oluşuyordu ve Boğazlardan geçişleri denetlemekle görevliydi.
Sözleşme, Boğazların tarafsız bir bölge olmasını ve savaş gemilerinin geçişine ilişkin kısıtlamalar getirmiştir. Bu, özellikle barış zamanında ticaret gemilerine serbest geçiş hakkı tanırken, savaş durumunda Türkiye'nin tarafsızlığını korumayı amaçlamıştır.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi (1936) ve Değişiklikler

Lozan Boğazlar Sözleşmesi, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir. Montrö Sözleşmesi, Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki egemenliğini büyük ölçüde geri kazandırmış ve uluslararası komisyonun yetkilerini kaldırmıştır.
Montrö Sözleşmesi ile Boğazlar, Türkiye'nin kontrolü altına alınmış ve geçiş rejimi yeniden düzenlenmiştir. Bu, Türkiye'nin güvenlik çıkarlarını daha iyi korumasına olanak sağlamıştır.

Sonuç

Boğazların uluslararası komisyonca yönetilmesi, Lozan Boğazlar Sözleşmesi ile başlamış, ancak Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile sona ermiştir. Günümüzde Boğazlar, Montrö Sözleşmesi hükümlerine göre Türkiye tarafından yönetilmektedir. Bu tarihsel süreç, Türkiye'nin uluslararası ilişkilerdeki egemenlik haklarının gelişimini yansıtmaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap