Boğaz yırtılması ne anlama gelir ve neden olur?

Boğaz yırtılması, yemek borusunun (özofagus) veya boğazın arka kısmındaki dokuların zarar görmesi sonucu oluşan bir durumdur. Tıbbi olarak "özofagus rüptürü" veya "Mallory-Weiss yırtığı" gibi terimlerle ifade edilir. Bu durum, hafif bir tahrişten hayatı tehdit eden ciddi yırtıklara kadar değişebilir. Boğaz yırtılması genellikle ani başlar ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.

Boğaz yırtılması çeşitli faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. İşte yaygın nedenler:

• Şiddetli kusma veya öksürük: Özellikle alkol tüketimi, gıda zehirlenmesi veya mide rahatsızlıkları sonrası tekrarlayan kusma, yemek borusu dokusunda basınç oluşturarak yırtılmaya neden olabilir. Mallory-Weiss sendromu olarak bilinen bu durum, genellikle yemek borusunun alt kısmında görülür.
• Yabancı cisim yutma: Büyük, keskin veya sert nesnelerin (balık kılçığı, kemik parçaları) yutulması, boğaz veya yemek borusunda fiziksel hasara yol açabilir.
• Tıbbi prosedürler: Endoskopi, mide veya yemek borusu ameliyatları gibi işlemler sırasında yanlışlıkla dokuların zedelenmesi yırtılmalara neden olabilir.
• Travma: Boğaza alınan darbeler, kazalar veya fiziksel saldırılar yırtılma riskini artırır.
• Asit reflü veya mide yanması: Kronik asit maruziyeti, yemek borusu dokusunu zayıflatarak yırtılmalara zemin hazırlayabilir.
• Aşırı yemek yeme: Ani ve fazla miktarda yemek tüketimi, yemek borusunda gerilime yol açarak nadiren de olsa yırtılmalara sebep olabilir.
• İlaç yan etkileri: Bazı ilaçlar (örneğin, kemoterapi ilaçları) yemek borusu dokusunu hassaslaştırabilir.

Boğaz yırtılması belirtileri arasında şiddetli göğüs veya boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, kanlı kusma, nefes darlığı ve ateş bulunur. Hafif yırtıklar genellikle kendiliğinden iyileşirken, ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Erken teşhis, komplikasyonları (enfeksiyon, iç kanama) önlemek açısından hayati önem taşır. Eğer bu belirtilerden herhangi biri varsa, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.