Boğaz yırtılması belirtileri nelerdir ve nasıl oluşur?

Boğaz yırtılması, tıbbi olarak özofagus rüptürü olarak adlandırılır ve yemek borusunun (özofagus) duvarında bir yırtık oluşması durumudur. Bu ciddi ve acil müdahale gerektiren bir sağlık sorunudur, çünkü yemek borusu içeriği göğüs boşluğuna sızabilir ve hayatı tehdit eden enfeksiyonlara (mediastinit) yol açabilir.

Boğaz yırtılması genellikle aşağıdaki nedenlerle meydana gelir:

• Şiddetli kusma veya öğürme: Özellikle aşırı yemek yedikten veya alkol aldıktan sonra ani ve şiddetli kusma, yemek borusu üzerinde basınç oluşturarak yırtılmaya neden olabilir (Boerhaave sendromu).
• Tıbbi prosedürler: Endoskopi, dilatasyon (genişletme) veya yemek borusuna yerleştirilen tüpler gibi işlemler sırasında yanlışlıkla yırtılma oluşabilir.
• Travma: Göğüs veya boyun bölgesine alınan darbeler, yutulan keskin cisimler (kemik, iğne vb.) veya kazara kimyasal madde yutulması yırtılmaya yol açabilir.
• Spontan yırtılma: Nadiren, altta yatan bir hastalık (örneğin, özofagus kanseri veya enfeksiyon) zayıflamış yemek borusu duvarının kendiliğinden yırtılmasına neden olabilir.

Boğaz yırtılmasının belirtileri genellikle ani başlar ve şiddetlidir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Şiddetli göğüs ağrısı: Genellikle göğüs kemiğinin arkasında hissedilir ve sırta veya omuzlara yayılabilir.
• Yutma güçlüğü (disfaji): Katı veya sıvı gıdaları yutarken zorlanma veya ağrı.
• Nefes darlığı: Göğüs boşluğuna sızan içerik akciğerlere baskı yapabilir.
• Ateş ve titreme: Enfeksyon belirtileri olarak ortaya çıkabilir.
• Boyun veya göğüste şişlik, krepitasyon (cilt altında hava birikmesine bağlı çıtırtı hissi).
• Kanlı kusma veya öksürük: Yırtık bölgeden kanama olabilir.
• Hızlı kalp atışı ve terleme: Şok belirtileri görülebilir.

Boğaz yırtılması acil bir durumdur. Yukarıdaki belirtilerden herhangi biri, özellikle şiddetli kusma sonrası ani göğüs ağrısı veya nefes darlığı gelişirse, derhal tıbbi yardım alınmalıdır. Erken teşhis ve cerrahi müdahale hayat kurtarıcı olabilir. Tanı genellikle görüntüleme yöntemleri (röntgen, BT taraması) veya endoskopi ile konur.