Ağız ve boğazda çıkan yaralar neden olur?

Ağız ve boğaz bölgesinde çıkan yaralar (aft, ülser) birçok farklı faktörden kaynaklanabilir. Bu yaralar genellikle ağrılı olup yeme-içme ve konuşmayı zorlaştırabilir. İşte en sık karşılaşılan nedenler:

• Mekanik Travmalar: Sert gıdaların neden olduğu çizikler, yanak/dil ısırma, protez veya diş tellerinin tahrişi, sert diş fırçalama
• Beslenme Kaynaklı Faktörler: Asitli (portakal, limon), baharatlı ve sert gıdalar; çikolata, kahve, çilek, peynir gibi bazı gıdalara karşı hassasiyet
• Vitamin ve Mineral Eksiklikleri: B12 vitamini, demir, folik asit ve çinko eksiklikleri
• Hormonal Değişimler: Adet dönemi, gebelik veya menopoz sırasında görülen hormonal dalgalanmalar
• Stres ve Kaygı: Duygusal stresin bağışıklık sistemi üzerindeki olumsuz etkileri
• Bağışıklık Sistemi Problemleri: Otoimmün hastalıklar veya geçici bağışıklık zayıflıkları
• Enfeksiyonlar: Viral (uçuk, herpes), bakteriyel veya mantar enfeksiyonları
• Sistemik Hastalıklar: Behçet hastalığı, çölyak, Crohn ve ülseratif kolit gibi sindirim sistemi hastalıkları
• İlaç Yan Etkileri: Kemoterapi ilaçları, bazı ağrı kesiciler veya beta-blokerler
• Kimyasal Tahrişler: Diş macunu içeriğindeki sodyum lauril sülfat gibi maddelere karşı reaksiyon
• Sigara ve Alkol Kullanımı: Mukoz membranlarda tahriş ve kuruluk

Ağız yaraları genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora danışılmalıdır:

• 2 haftadan uzun süren yaralar
• Çok sık tekrarlayan yaralar
• Çok büyük (1cm'den büyük) veya aşırı ağrılı yaralar
• Ateş, ishal, baş ağrısı veya deri döküntüsü gibi diğer belirtilerin eşlik etmesi
• Yutma güçlüğüne neden olan yaralar

Unutmayın, bu bilgiler genel niteliktedir ve kişisel tıbbi tavsiye yerine geçmez. Tekrarlayan veya şiddetli ağız yaralarında mutlaka bir sağlık uzmanına danışınız.